Zaczyna się niepozornie - przewlekłe zmęczenie po pracy, wewnętrzny sprzeciw i niechęć względem wykonywanych obowiązków. Później przeradza się w o wiele poważniejszy stan, któremu towarzyszy stres oraz wyczerpanie na poziomie fizycznym, emocjonalnym i psychicznym. Wypalenie zawodowe - bo o nim mowa - to współcześnie jedno z najpoważniejszych i najbardziej niebezpiecznych zjawisk związanych z pracą. Szybko odbiera motywację, gasi zaangażowanie, zmniejsza efektywność. W wyniku wypalenia zawodowego spada jakość życia. Czy ratunkiem na odzyskanie równowagi jest jedynie zmiana pracy, czy może wystarczy zmiana podejścia?
Czym jest wypalenie zawodowe?
Zmęczenie odczuwane po pracy lub niechęć do wykonywanych obowiązków to uczucia, które większości z nas są doskonale znane. Czasem są one jedynie krótkotrwałym epizodem lub wynikają z faktu, że nie lubimy tego, czym się zajmujemy. Wypalenie zawodowe to jednak stan, który wykracza daleko poza wymienione symptomy. Mówimy o nim wówczas, gdy praca wiąże się z permanentnym zmęczeniem, a wręcz wyczerpaniem (fizycznym, psychicznym i emocjonalnym). Dodatkowo pojawia się niechęć do obowiązków, brak motywacji oraz spadek efektywności.
Do czego może prowadzić wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe to nie tylko przejściowy stan - może się ono ciągnąć długie miesiące, a nawet lata. Jeśli nic z nim nie zrobimy i nie będziemy szukać rozwiązań, może ono przynieść negatywne konsekwencje zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Wypalenie zawodowe może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych (na przykład zaburzeń snu, przewlekłego stresu czy nawet depresji). Dodatkowo stan ten rzutuje również na życie prywatne, w tym na pogorszenie relacji z bliskimi.
Kto jest najbardziej narażony na wypalenie zawodowe?
Warto wiedzieć, że wypalenie zawodowe nie jest zależne od płci ani nawet od stażu pracy. Stan ten może spotkać zarówno wieloletnich pracowników, jak i osoby dopiero rozpoczynające swoją przygodę zarobkową. Badania wykazały, że wypalenie zawodowe jest kwestią bardzo indywidualną i ma związek z wrażliwością, radzeniem sobie ze stresem czy zdolnością do regeneracji psychicznej. Na szczęście wszystkie te umiejętności można w sobie wypracować, korzystając z wartościowych kursów i szkoleń oferowanych przez firmę Twoje Motywacje.
Jakie są symptomy wypalenia zawodowego?
Pierwsze objawy wypalenia zawodowego są na tyle delikatne i subtelne, że bardzo łatwo je przeoczyć lub zbagatelizować. Z czasem jednak będą się nasilać i coraz bardziej obniżać jakość życia zarówno zawodowego, jak i prywatnego. Symptomy, które powinny nas zaniepokoić, to na przykład:
- długo utrzymujące się chroniczne zmęczenie i brak energii;
- spadek motywacji, niechęć do wykonywanych zadań;
- trudności na poziomie emocjonalnym (poczucie bezradności, przytłoczenia);
- spadek efektywności pracy, brak poczucia osiągnięć;
- chęć izolacji społecznej, wycofanie;
- drażliwość, frustracja, irytacja;
- objawy fizyczne (na przykład zaburzenia snu, drżenie rąk).
Zmiana pracy czy zmiana podejścia?
Wypalenie zawodowe nie od razu musi oznaczać zmianę pracy. Rozwiązaniem problemu może być również zmiana podejścia. Samemu trudno to wypracować, ale warto zwrócić się do firm specjalizujących się w warsztatach z rozwoju i doskonalenia. Pomocne może być na przykład szkolenie dotyczące wypalenia zawodowego i radzenia sobie ze stresem oferowane przez Twoje Motywacje. Pewne umiejętności, świadomość siebie, panowanie nad stresem oraz szczere nazwanie poszczególnych emocji mogą pomóc nam przeciwdziałać niektórym sytuacjom. Ważne jest również to, aby o swoich problemach i niepokojach szczerze porozmawiać z przełożonymi.
Jak można zapobiec wypaleniu zawodowemu?
Nie sposób przewidzieć, kiedy dopadnie nas wypalenie zawodowe, ale można spróbować mu przeciwdziałać. Niezwykle ważne są równowaga, work-life balance, regeneracja fizyczna i psychiczna. Aby zapobiec wypaleniu zawodowemu, warto zadbać o:
- określenie oczekiwań względem pracy i ustalenie jasnych granic;
- właściwą organizację wykonywanych obowiązków;
- samorozwój (udział w wartościowych kursach i warsztatach, na przykład szkoleniu dotyczącym rozumienia i zarządzania emocjami od firmy Twoje Motywacje);
- odpoczynek i relaks po pracy (aktywny wypoczynek, sport, hobby, czas z bliskimi);
- regularne przerwy i dłuższy urlop wypoczynkowy.
Dlaczego warto zadbać o swoje zdrowie psychiczne w kontekście pracy?
Praca to bardzo ważny element naszego codziennego funkcjonowania. Pomijając aspekt zarobkowy, pozwala się nam ona rozwijać i spełniać. Wypalenie zawodowe to bardzo niebezpieczny stan, który oddziałuje nie tylko na pracę, ale również na życie prywatne i przede wszystkim nasze zdrowie. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o swój stan psychiczny w kontekście pracy, poszerzać swoją wiedzę na ten temat, brać udział w oferowanych szkoleniach i warsztatach samorozwojowych, a przede wszystkim przyglądać się swoim emocjom i w porę przeciwdziałać niebezpiecznym sytuacjom.